Page 84 - ธรรมะจากธรรมาสน์ เล่ม ๓
P. 84
ธรรมะจากธรรมาสน เลม ๓
สองสามสี่นายมา ก�ากับ กันแฮ
บังทรัพย์สี่ส่วนถ้วน บาทสิ้นเสือตาย
ในเรื่องนี้ เสือ ก็คือ ประเทศชาติและประชาชน ที่ถูกเอารัดเอาเปรียบโดยผู้ใช้อ�านาจ
รัฐในทางมิชอบด้วยกฎหมายและศีลธรรม การปองกันไม่ให้ปัญหาเช่นนี้เกิดขึ้น ต้องอาศัย
การที่ พระราชาหรือผู้น�ารัฐต้องประพฤติสุจริตธรรม และคอยก�ากับดูแลให้คนใต้ปกครอง
ปฏิบัติหน้าที่ด้วยความสุจริตตามไปด้วย ทั้งนี้เพราะอาศัยระบบการให้รางวัลและการลงโทษ
ที่เคร่งครัดและเป็นธรรม สมดังพระบาลีที่ว่า “นิคคัณเห นิคคะหาระหัง ข่มคนที่ควรข่ม
ปคคัณเห ปคคะหาระหัง ยกย่องคนที่ควรยกย่อง” และพระบาลีใน ธรรมิกสูตร ที่ว่า “คุนนัญ
เจตะระมานานัง อุชุง คัจฉะติ ปุงคะโว” เป็นต้นแปลความว่า “เมื่อฝูงโคข้ามแม่น�้าไปอยู่
ถ้าโคจ่าฝูงไปตรง โคลูกฝูงเหล่านั้นทั้งหมดย่อมไปตรงตาม ในเมื่อโคจ่าฝูงไปตรง ในหมู่
มนุษย์ก็เหมือนกัน ผู้ใดได้รับสมมติให้เปนผู้น�า ถ้าผู้นั้นประพฤติธรรมประชาชนนอกนี้
ย่อมประพฤติธรรมเหมือนกัน”
ธนัญชานิสูตร ยังได้แสดงให้เห็นอีกวิธีการหนึ่ง ที่บุคคลอย่าง ธนัญชานิพราหมณ์
ใช้ใน การฉ้อราษฎร์บังหลวง นั่นคือ เขาอาศัยประชาชนปล้นพระราชา ซึ่งในสมัยปัจจุบัน
ท�ากันได้หลายรูปแบบ เช่น การร่วมกับประชาชนบุกรุกปาสงวนหรือตัดไม้ท�าลายปา
การฮั้วการประมูล การท�าสัญญาชนิดที่ท�าให้รัฐเสียเปรียบคู่สัญญา รวมทั้งการซื้อสิทธิ์
ขายเสียงในการเลือกตั้งทุกระดับ ปัญหาเหล่านี้ เกิดจากการที่ประชาชนให้ความร่วมมือ
ในการทุจริตและประพฤติมิชอบ เพราะหวังผลประโยชน์ตอบแทน ดังนั้น องค์การ
สหประชาชาติ จึงก�าหนดให้วันที่ ๙ ธันวาคมของทุกปี เป็นวันต่อต้านการทุจริตคอรัปชั่น
ของโลกโดยรณรงค์ให้ประชาชนทั่วโลกพร้อมใจกันที่จะไม่จ่ายและไม่รับสินบน
การต่อต้านการทุจริตและประพฤติมิชอบทั้งในและนอกวงราชการ จะประสบ
ความส�าเร็จก็ต่อเมื่อประชาชนได้รับการปลูกฝังให้มี โลกปาลธรรม คือ ธรรมเครื่องคุ้มครองโลก
๒ ประการ ได้แก่ ๑) หิริ ความอายชั่ว และ ๒) โอตตัปปะ ความกลัวบาป สมดังพระบาลี
ที่ว่า “เทฺวเม ภิกขะเวสุกกา ธัมมา โลกัง ปาเลนติ” เป็นต้นแปลความว่า “ธรรมฝายขาว
๒ ประการนี้ ย่อมคุ้มครองโลก ธรรม ๒ ประการเปนไฉน คือ หิริ ๑ โอตตัปปะ ๑” ธรรมทั้ง
สองประการนี้ เรียกว่า ธรรมเครื่องคุ้มครองโลก เพราะช่วยประคับประคองให้ระบบศีลธรรม
ของโลกด�ารงอยู่ได้ ถ้าไม่มีธรรมเครื่องคุ้มครองโลกทั้งสองประการนี้ มนุษย์ย่อมไม่ต่างจาก
สัตว์เดรัจฉาน สมดังภาษิตหิโตปเทศที่ว่า “การกิน การนอน การกลัวภัย และการสืบพันธุ์
78
