Page 61 - ธรรมะจากธรรมาสน์ เล่ม ๓
P. 61
ธรรมะจากธรรมาสน เลม ๓
นายกคุณธรรมกถา
แสดงโดย พระเทพปริยัติโมลี วัดโมลีโลกยาราม
เขตบางกอกใหญ กรุงเทพฯ
วันพฤหัสบดีที่ ๑๘ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๖๐
นะโม ตัสสะ ภะคะวะโต อะระหะโต สัมมาสัมพุทธัสสะ (๓ จบ)
ขมา ชาคริยุฏานํ สํวิภาโค ทยิกฺขนา
นายกสฺส คุณา เอเต อิจฺฉิตพฺพา หิเตสิโนติ.
บัดนี้ จักรับประทานแสดงพระธรรมเทศนาในนายกคุณธรรมกถา กถาว่าเรื่อง
คุณธรรมของผู้น�า เพื่อประดับสติปัญญาบารมี เพิ่มพูนกุศลบุญราศีสัมมาปฏิบัติแก่
พุทธบริษัททั้งคฤหัสถ์และบรรพชิต วันนี้โดยอภิลักขิตกาลเป็นวันธัมมัสสวนะแรม ๘ ค�่า
เดือน ๖ เป็นวันท�าบุญพิเศษของชาวพุทธวันหนึ่ง เรียกกันว่า “วันอัฏฐมีบูชา” มีความส�าคัญ
เนื่องจากเป็นวันถวายพระเพลิงพระพุทธสรีระของพระพุทธเจ้า หลังจากเสด็จดับขันธ์
ปรินิพพานได้ ๘ วัน กล่าวคือ หลังจากวันวิสาขบูชาแล้ว ๘ วัน
เมื่อพระพุทธเจ้าทรงตรัสรู้อนุตตรสัมมาสัมโพธิญาณในวันเพ็ญ เดือน ๖ ขณะมี
พระชนมายุ ๓๕ พรรษา ในระหว่างเวลา ๔๕ ปี แห่งการบ�าเพ็ญพุทธกิจ จวบจนเสด็จ
ดับขันธปรินิพพานเมื่อพระชนมายุ ๘๐ พรรษานั้น สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าของเรา
ทั้งหลายได้ทรงบ�าเพ็ญพุทธกิจไม่เห็นแก่ความเหนื่อยยาก ชาวโลกยกย่องพระองค์ว่าเป็น
ยอดแห่งผู้น�า น�าแสงสว่างแก่ชาวโลก น�าชาวโลกให้พ้นทุกข์ พ้นกองกิเลสาสวะทั้งปวง ผู้น�า
ทั้งหลายต้องมีคุณสมบัติอันส�าคัญ ดังบาลีอุเทศบทเบื้องต้นว่า “ขมา ชาคริยุฏาน� ส�วิภาโค
ทยิกฺขนา” เป็นอาทิ แปลความว่า บุคคลผู้เปนผู้น�าหวังประโยชน์เกื้อกูลและความสุขแก่
ส่วนรวม จ�าต้องมีคุณธรรมเหล่านี้ คือ ความอดทน ๑ ความตื่นตัว ๑ ความขยันหมั่น
เพียร ๑ ความเอื้ออารีแบ่งปน ๑ ความเมตตาเอ็นดู ๑ ความเห็นกว้างไกล ๑ ในคุณธรรม
๖ ประการนั้น
คุณธรรมประการที่ ๑ คือ ขมา แปลว่า ความอดทน เป็นคุณธรรมข้อต้นที่จะ
พึงอบรมให้เกิดเป็นอัธยาศัย ด้วยว่า ในการท�าหน้าที่ต่าง ๆ ทั้งทางคดีโลกและคดีธรรม
ผู้ปรารถนาความส�าเร็จทุกอย่างต้องมีความอดทนเป็นที่ตั้ง ความอดทนนั้นจ�าแนกได้
๔ ประเภท คือ
55
