Page 47 - ธรรมะจากธรรมาสน์ เล่ม ๓
P. 47
ธรรมะจากธรรมาสน เลม ๓
๔) ตถาคตโพธิสัทธา เชื่อในการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า คือ เชื่อในภูมิปัญญา
ของพระองค์ว่า ยกตัวอย่าง อย่างเรื่องกรรมไม่ใช่เรื่องที่ไม่มีเหตุ ไม่มีผล องค์สมเด็จ
พระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระองค์ตรัสไว้ ย่อมมีเหตุ มีผล อย่างแน่นอน บุคคลควรถือ
เป็นจุดยืนในการพัฒนาชีวิตและยกระดับจิตให้สูงขึ้น เรียกว่า “สัทธาสัมปทา”
เป็นประการแรก
ประการที่ ๒ “สีลสัมปทา” หมายถึง ความถึงพร้อมด้วยศีล ค�าว่า “ศีล” คือ
เจตนาที่งดเว้นจากการกระท�า อันมีลักษณะท�าตนเองให้ผู้อื่นได้รับความเดือดร้อน กล่าวคือ
การควบคุมกาย วาจา ให้เป็นปกติ เพราะความปกติทางกาย วาจา ของตน มีผลท�าให้ใจสงบ
เยือกเย็น ปราศจากเวร ปราศจากภัยทั้งปวง รวมถึงความเป็นคนมีระเบียบวินัยอีกด้วย เรียกว่า
มีแบบแผน แบบชีวิตที่ถูกต้อง ความประพฤติตามท�านองคลองธรรม ท่านว่า ชีวิตมนุษย์
เป็นอยู่ได้เพราะสมบัติ แต่ความเป็นมนุษย์ด�าเนินอยู่ได้ด้วยคุณสมบัติ “ศีล ได้ชื่อว่า เปน
คุณสมบัติของมนุษย์” เพราะศีลรักษาความเป็นมนุษย์ไว้ได้ หากไม่มีศีลก็ไม่ต่างอะไรกับสัตว์
ประเภทอื่น ๆ ศีลสามารถท�าให้คนธรรมดาเป็นพระสงฆ์ สามเณร คนมีศีลจึงเป็นที่เคารพรัก
นับถือไว้วางใจ ไม่ก่อเวร ก่อภัย ให้แก่ตนเองและผู้อื่นหรือว่าสังคม
ประการที่ ๓ “จาคสัมปทา” ความถึงพร้อมด้วยจาคะ ค�าว่า “จาคะ” ในที่นี้
มุ่งการสละวัตถุสิ่งของ อันหมายถึง การแสดงออกถึงอัธยาศัย ที่โอบอ้อมอารี เอื้อเฟอเผื่อแผ่
มาในแง่ของ ไมตรีอย่ารู้ร้าง สร้างกุศลอย่ารู้โรย โดยความหมาย ก็คือ แบ่งกันกินแบ่งกันใช้
เขามีเขาก็ให้เรา เรามีเราก็ให้เขา เข้าท�านองที่ว่า “ให้ท่านท่านจะให้ตอบสนอง นบท่าน
ท่านจักปองนอบไหว้ รักท่านท่านควรครองความรักเรานา สามสิ่งนี้เว้นไว้แต่ผู้ทรชน” ญาติโยม
ทั้งหลาย ถึงจะร�่ารวยอย่างไรก็ตาม ในโอกาสหนึ่งก็อาจจะขาดแคลนได้ การช่วยเหลือ
เกื้อกูลกันจึงเป็นกุศลที่จะอ�านวยผล เป็นเกาะ เป็นที่พึ่ง ของตนในโอกาสต่อไป กับทั้ง
ยังเป็นเหตุปัจจัยให้สร้างมิตรไมตรีในการด�ารงชีวิต เพราะในการด�ารงชีวิต มิตรไมตรี
เป็นสิ่งส�าคัญประการหนึ่ง
ประการที่ ๔ “ปญญาสัมปทา” ความถึงพร้อมด้วยปญญา ค�าว่า “ปญญา” ในที่นี้
บ่งชี้ถึงความรู้ว่า อะไรเปนบาปอะไรเปนบุญ อะไรเปนคุณอะไรเปนโทษ อะไรเป็นประโยชน์
ไม่เป็นประโยชน์ อะไรเป็นกุศลเป็นอกุศล อะไรเป็นทางเสื่อมอะไรเป็นทางเจริญ เป็นปัญญา
ในชั้นคุ้มครองรักษาตนเองได้ กล่าวให้สั้น ๆ ก็คือ ความรู้นั่นเอง ความรู้ท่านว่า เป็นแสงสว่าง
ของชีวิต เพราะเป็นเครื่องอ�านวยช่วยประคองตัวให้ด�าเนินชีวิตไม่ผิดพลาด ถ้าญาติโยม
41
