Page 10 - [E-book] วันศาสนูปถัมภ์ ๒๐ สิงหาคม ๒๕๖๕

¡ÃÁ¡ÒÃÈÒʹÒ

ประวัติความเปนมาของกรมการศาสนา

บทนำ

กรมการศาสนา มีปรากฏในผืนแผนดินไทยมาชานานแลว มีนามวา กรมสังฆการี บาง
กรมธรรมการ บาง กรมธรรมการสังฆการี บาง สุดแตจะเรียกขานกันตามยุคตามสมัย แตที่แนชัดคือ
เปนหนวยงานหลักของประเทศที่ปฏิบัติภารกิจหนาที่ดานการพระศาสนาตางพระเนตรพระกรรณ
ของพระมหากษัตริยมาโดยตลอด

กรมการศาสนาในปจจุบันเปนหนวยงานระดับกรม สังกัดกระทรวงวัฒนธรรม เปนหนวยงาน
ทางราชการที่รับภารกิจดานการพระศาสนา และการมอบหมายภารกิจในดานการพระศาสนาใหแก
ผูใดหรือหนวยงานใดนั้น เปนพระราชอำนาจของพระมหากษัตริยแตละรัชสมัย เมื่อทรงเห็นวาผูใดหรือ
หนวยงานใดสามารถรับสนองภารกิจดังกลาวไดดีและเปนไปตามพระราชประสงคจะทรงมอบภารกิจ
งานการพระศาสนาใหแกผูนั้นปฏิบัติ จะเห็นไดจากประวัติศาสตรของชาติไทยวา ภารกิจดานพระศาสนานั้น
บางสมัยพระมหากษัตริยทรงรับภาระเอง บางสมัยมอบหมายใหเสนาบดีหรือพระเถระผูใหญรับผิดชอบ
ดำเนินการแทน

ดังนั้น เพื่อความชัดเจนในเรื่องประวัติความเปนมาของกรมการศาสนา จึงขอแบงเปน ๓ ชวง
ตามระยะเวลาของการเปลี่ยนแปลง กลาวคือ
ตั้งแตสมัยสุโขทัยมาจนถึงพุทธศักราช ๒๔๘๔ กอนที่จะมีปรากฏคำวา กรมการศาสนา ขึ้น
นับเปนชวงที่ ๑
ตั้งแตพุทธศักราช ๒๔๘๔ ซึ่งปรากฏมีคำวา กรมการศาสนา มาแลวตั้งแตวันที่ ๒๐
สิงหาคม พ.ศ. ๒๔๘๔ จนถึงพุทธศักราช ๒๕๔๕ ที่มีการแบงสวนราชการกรมการศาสนาออกเปน ๒ สวน
คือ กรมการศาสนาและสำนักงานพระพุทธศาสนาแหงชาติ เมื่อวันที่ ๓ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๔๕ นับเปนชวงที่ ๒
ตั้งแต พ.ศ. ๒๕๔๖ ซึ่งสังกัดกระทรวงวัฒนธรรม จนถึงปจจุบัน นับเปนชวงที่ ๓
ทั้งนี้ สามารถสรุปไดโดยยอ ดังนี้

๑. บุรพภาค (สมัยสุโขทัย - พ.ศ. ๒๔๘๔)
๒. มัชฌิมภาค (พ.ศ. ๒๔๘๔ – ๒๕๔๕)
๓. ปจจุบันภาค (พ.ศ. ๒๕๔๕ – ปจจุบัน)

9