Page 25 - ธรรมะจากธรรมาสน์ เล่ม ๓
P. 25
ธรรมะจากธรรมาสน เลม ๓
ท�าอย่างไร การบูชา ก็คือ เราควรท�าความเคารพให้เกียรติทั้งต่อหน้าและลับหลังด้วย
ถ้าหากว่า ท�าต่อหน้าอย่างเดียว โบราณท่านบอกว่า หน้าไหว้หลังหลอกไม่เกิดประโยชน์
แต่ถ้าหากเราท�าลับหลังด้วย ท่านบอกว่า จะเป็นอนุสติเตือนใจให้เราผู้ที่ท�าการบูชานั้น
ทั้งท�าต่อหน้าและลับหลังได้ถือเป็นแบบอย่าง แบบอย่างอย่างไร เช่น บูชาพระพุทธ
พระธรรม พระสงฆ์ เราเอามาเป็นพุทธานุสติ เตือนใจให้เราไม่ประมาทในชีวิต บูชาพ่อแม่
ครูบาอาจารย์ พระมหากษัตริย์ เราบูชาคุณธรรมคุณงามความดีของท่าน เราจะได้น�ามา
เป็นต้นแบบในการด�าเนินชีวิต เพราะฉะนั้นแล้ว บูชาที่ว่านี้ พระพุทธเจ้าจึงตรัสว่า
มี ๒ ประการ คือ
๑. อามิสบูชา ท่านทั้งหลายรู้กันดีอยู่แล้ว อามิสบูชา ก็คือ บูชาด้วยอามิสสิ่งของ
ธูป เทียน ดอกไม้
๒. ปฏิบัติบูชา ก็คือ การปฏิบัติตามหลักธรรมด้วยค�าสั่งสอนด้วย
รวมความว่า การบูชาในพระพุทธศาสนาของเรา มี ๒ ประการ คือ อามิสบูชาและ
ปฏิบัติบูชา แต่ว่าในปัจจุบันนี้ การบูชาที่ว่านั้น สิ่งที่แสดงออกถึงการบูชาได้ดีที่สุดและ
เป็นรูปธรรมที่เรามองเห็นนั้นคืออะไร การบูชาที่เรามองเห็นได้ชัดเจนที่สุด ก็คือ การแสดง
ความเคารพ คือ การกราบการไหว้ การกราบการไหว้นี้ เราควรท�ากันอย่างไร ท่านผู้รู้กล่าว
ไว้ว่า ถ้าหากว่า เราเป็นชาวพุทธแล้วเป็นผู้น้อยเราต้องคอยท�าการบูชา ถ้าหากว่า บูชาไม่เป็น
เป็นชาวพุทธกราบไม่เป็นไหว้ไม่เป็น กราบพระพุทธ กราบไม่เป็น ก็กราบถูกแค่ทองค�า
โบราณท่านว่าไว้ กราบพระธรรม กราบไม่เป็นก็ถูกแค่ใบลาน กราบพระสงฆ์ กราบไม่เป็น
ก็ถูกแค่ลูกชาวบ้าน ท่านพูดไว้อย่างนี้ ถ้าเราลองไปตีความดูก็น่าจะจริง เพราะว่า ถ้าเรา
กราบพระพุทธ กราบไม่เป็นกราบอย่างไร กราบอย่างที่เราเห็นในสังคมไทยในปัจจุบัน คือ
กราบสักแต่ว่ากราบ ไม่ได้กราบด้วยใจ ถ้ากราบด้วยใจสังคมไทยประเพณีไทยหรือวัฒนธรรม
เรียกว่า กราบแบบเบญจางคประดิษฐ์ เบญจางคประดิษฐ์ ก็คือ เข่า ๒ ศอก ๒ หน้าผาก ๑
เหตุก็เพราะว่า เราเข้าใจกันอยู่ว่ากราบแล้ว ก็คือ กราบ แต่ถ้ากราบกันแบบนี้ กราบถูกแค่
ทองค�า ทองค�า ก็คือ ทองเปลวที่ปิดพระพุทธรูป เรากราบถูกแค่นั้น เราไม่ได้กราบลึกเข้าไป
ในหัวใจให้เป็นมงคล เพราะพระพุทธเจ้าตรัสบอกว่า สิ่งที่เป็นมงคล ก็คือ สิ่งที่น�าความ
เจริญมาให้ชีวิตและที่ส�าคัญที่สุด มงคลที่ว่านี้ เป็นมงคลภายใน ก็คือ มงคลทางใจของเรา
ถ้าหากว่า ใจของเราไม่ท�าตามแล้ว สักแต่ว่า กิริยาภายนอก ไม่ถือว่าเป็นการบูชาแต่
ประการใด เพราะฉะนั้นรวมความว่า กราบพระพุทธเจ้า กราบพระพุทธรูป กราบให้เป็น
19
