Page 44 - วารสารสายตรงศาสนา ปีที่ ๒๐ ฉบับที่ ๓ (กุมภาพันธ์ - มีนาคม ๒๕๖๖)
P. 44
พญานาคกับศาสนสถาน การศึกษาเกี่ยวกับศาสนาหรือประเพณีพิธีกรรม
อยางใดอยางหนึ่ง ยอมไมอาจละเลยที่จะทำความเขาใจ
เรื่องราวของอาณาจักรโคตรบูรณปรากฏอยูใน ในเรื่องความเชื่อได เพราะหากรูจักพื้นฐานความเชื่อของ
“ตํานานอุรังคธาตุ” ที่กลาวถึง ความเปนมาของชุมชน ทองถิ่นใด ๆ แลวการจะทําความเขาใจเกี่ยวกับประเพณี
ในอาณาจักร และประวัติการสรางพระธาตุพนม อาณาจักร พิธีกรรมของทองถิ่นนั้นยอมทําไดมากขึ้น บทความฉบับนี้
โคตรบูรณ ไดรับอิทธิพลจากอินเดียมีการปกครอง โดยกษัตริย ขอยกตัวอยาง “ตามรอยพญานาค ๑๘ สถานที่” ถือเปน
นับถือพระพุทธศาสนานิกายเถรวาท ตามแบบทวารวดี “ศาสนสถาน” ที่เปน “Soft Power” เพื่อเปดตำนานพญานาค
และมีความเชื่อพื้นเมืองเรื่องการนับถือสิ่งศักดิ์สิทธิ์ และ ดังนี้ (๑) คำชะโนด อำเภอบานดุง จังหวัดอุดรธานี (๒) วัด
การบูชาพญานาค ศาสนสถานที่สําคัญของอาณาจักร คือ ภูตะเภาทอง จังหวัดอุดรธานี (๓) วัดถ้ำศรีมงคล หรือถ้ำดินเพียง
พระธาตุพนม ศาสนวัตถุเปนวัตถุที่เกี่ยวเนื่องทางศาสนา ตำบลผาตั้ง จังหวัดหนองคาย (๔) ถ้ำพญานาค หรือ ถ้ำเมือง
สวนใหญจะเปนสิ่งที่เคารพบูชา เชน พระพุทธรูป เจดีย บาดาลจำลอง วัดไทย อำเภอโพนพิสัย จังหวัดหนองคาย
พญานาคไดเขามามีสวนเกี่ยวของกับ ศาสนวัตถุทาง (๕) พญาศรีสัตตนาคราช จังหวัดนครพนม (๖) วัดปาคลอง ๑๑
พระพุทธศาสนามาตั้งแตสมัยพุทธกาล ซึ่งจะเห็นไดจากที่มี จังหวัดปทุมธานี หรือ วัดคำชะโนด ๒ (๗) อุทยานพญานาค
รูปปนพญานาค เปนสวนประกอบที่สําคัญทางสถาปตยกรรม หรือ พุทธอุทยานหลวงปูสด วังพญานาค ๔ ตระกูล อำเภอ
โดยเฉพาะตามโบสถ วิหาร ศาลาการเปรียญ วัดตาง ๆ กบินทรบุรี จังหวัดปราจีนบุรี (๘) วัดภูมโนรมย หรือ วัดรอย
หลังคาอาคารที่สรางขึ้นสําหรับสถาบันพระมหากษัตริย และ พระพุทธบาทภูมโนรมย ตั้งอยูในเขตพื้นที่ของอุทยานแหงชาติ
สถาบันทางพระพุทธศาสนา ศาสนวัตถุ ตามคตินิยมที่วา มุกดาหาร (๙) ถ้ำนาคา จังหวัดบึงกาฬ (๑๐) วัดธรรมยาน
นาคยิ่งใหญคูควรกับสถาบันอันสูงสง เชน นาคสะดุง ที่ จังหวัดเพชรบูรณ (๑๑) วัดถ้ำผาแดน จังหวัดสกลนคร
ทอดลำตัวยาว ตามบันได นาคลำยองซึ่ง เปนบานลมหลังคา (๑๒) วัดพระธาตุหนองบัว จังหวัดอุบลราชธานี (๑๓)
โบสถ ที่ตอเชื่อมกับนาคกับสถาปตยกรรมสะดุง นาคเทือน ถ้ำนาคาธิบดี (วัดปาศรีมงคลรัตนาราม) จังหวัดศรีสะเกษ
นาคจำลอง และนาคทันต คันทวยรูปพญานาค นาคสะดุง (๑๔) วัดหลวงพี่แซม จังหวัดชลบุรี (๑๕) วัดมณีวงศ จังหวัด
ซึ่งเปนศิลปกรรม ที่ราวบันไดโบสถนั้นไดสรางขึ้นตาม นครนายก (๑๖) ถ้ำหลวง ขุนน้ำนางนอน ตั้งอยูในเขตปา
ความเชื่อ บันไดนาคก็ดวยความเชื่อดังกลาว แมตอนที่ สงวนแหงชาติปาดอยนางนอน จังหวัดเชียงราย (๑๗) แกงอาฮง
พระพุทธเจาเสด็จลงจากสวรรคชั้นดาวดึงส เสด็จโดยบันได เปนจุดที่ลึกที่สุดของแมน้ำโขง ประมาณ ๒๐๐ เมตร ซึ่งตั้งอยู
แกวมณีสีรุงที่เทวดาเนรมิตขึ้นและมีพญานาค จำนวน ๒ ตน ที่จังหวัดบึงกาฬ เรียกวา สะดือแมน้ำโขง (๑๘) วัดแกว
เอาหลังหนุนบันไดไว
จักรพรรดิสิริสุทธาวาส ตั้งอยูอำเภอภูเวียง จังหวัดขอนแกน
ศาสนสถานเปนสถานที่สำคัญแสดงถึงลัทธิความเชื่อ
ความศรัทธาของมนุษยที่มีตอศาสนา ซึ่งการทองเที่ยว
เชิงวัฒนธรรมในดานความเชื่อและความศรัทธาเรื่อง
“พญานาค” เกี่ยวเนื่องกับศาสนา ศิลปวัฒนธรรมประวัติศาสตร
โบราณสถาน และประเพณี แสดงใหเห็นวาประเทศไทย
สามารถขับเคลื่อนสังคมและเศรษฐกิจ ดวยวัฒนธรรม
ไดอยางยั่งยืน โดยขอเสนอเรื่อง “นาค : ตำนานและความเชื่อ
ในคติศาสนา” เปนบทกวี ดังนี้
https://www.thairath.co.th/news/society/2523590
๔๔ วารสารสายตรงศาสนา