Page 43 - วารสารสายตรงศาสนา ปีที่ ๒๐ ฉบับที่ ๓ (กุมภาพันธ์ - มีนาคม ๒๕๖๖)

เสนทางแหงศรัทธา

นาค ตอนที่ ๒

เรียบเรียงโดย นางสาวกัญญา แกวคำฟุน
นักทรัพยากรบุคคลชำนาญการพิเศษ สำนักงานเลขานุการกรม

ในคัมภีรทางพระพุทธศาสนาไดกลาวถึงนาควา

มีบทบาทสําคัญในลักษณะของการเปนผูอุปถัมภค้ำชูบํารุง
พระพุทธศาสนาแมจะมีนาคบางตนที่เปนมิจฉาทิฏฐิ
เคยลวงเกินทําราย พระพุทธเจาและพระอรหันตสาวก

แตทายที่สุดก็กลับมานับถือและชวยบํารุงรักษาพระพุทธศาสนา

บทบาทของนาคที่มีความสําคัญตอพระพุทธศาสนา https://www.thairath.co.th/news/society/2523590

๑. บทบาทในการปกปองพระรัตนตรัย ไดแก กรณี ๔. บทบาทในการรักษาศีลและปกปองผูปฏิบัติธรรม
ของมุจจลินทนาคราช ที่ออกมาจากนาคพิภพเพื่อมาปองกัน ไดแก จัมเปยยนาคราช และสังขปาลนาคราชผูหลีกหนี

ภัยอันเกิดจากฝนและลมหนาว ในคราวที่องคสมเด็จ กามคุณอันวุนวายในนาคพิภพมาปฏิบัติธรรมอยูบนโลกมนุษย
พระสัมมาสัมพุทธเจาเสวยวิมุตติสุข หลังจากตรัสรูแลว เอรกปตตนาคราช แสดงใหเห็นถึงกรรมอันเกิดจากความผิด
๒. บทบาทในการสรางศรัทธาและบําเพ็ญบารมี แมเพียงเล็กนอย รวมไปถึงนาคที่ใหการอุปถัมภผูปฏิบัติธรรม

ไดแก นาคผูเปนเหตุใหผูคนที่ไมมี ความเลื่อมใสใน เชน นาคที่บอน้ำเกาแก ในชรูทปานชาดก และนาคผูรักษา
พระพุทธศาสนาหันกลับมาเลื่อมใสในพระพุทธศาสนา เชน ตนไทร ในมหาวาณิชชาดก สวนนันโทปนันทนาคราชผูเปน
นาคในเรือนไฟของชฏิล ๓ พี่นอง ผูทําใหพระมหากัสสปะ มิจฉาทิฏฐิ ก็ไดรับการปราบใหละพยศกอนที่จะไปทําราย

เปลี่ยนใจมาเลื่อมใสในพระพุทธศาสนา นาคผูประกาศตนวา ผูคน
มีความศรัทธาตอพระพุทธศาสนา เชน นาคผูปลอมเปน บทบาทของนาคในคัมภีรทางพระพุทธศาสนา ทั้งที่

มนุษยมาบวช นาคผูเปนเหตุใหภิกษุทั้งหลายควรรูจัก ปรากฏในพระไตรปฎก คัมภีรอรรถกถา คัมภีรชาดก กลาวถึง
ประมาณในการขอในมณีกัณฐนาคราช นอกจากนี้นาคที่ปรากฏ นาคในบทบาทที่แตกตางกัน ในชาดกจะกลาวถึงการบําเพ็ญ
ในชาดกตาง ๆ ก็ลวนแลวแตเปนตัวอยางในการบําเพ็ญ บารมีของนาคและบุคคลผูซึ่งนาคใหการอุปถัมภเปนหลัก

บารมี เชน คังเคยยนาคราชผูเปนสาเหตุใหดาบสไดมีโอกาส สวนในคัมภีรอรรถกถาและพระไตรปฎก จะกลาวถึงนาคใน
บําเพ็ญเมตตาบารมี จูฬทัททรนาคราชผูบําเพ็ญขันติบารมี บทบาทของผูที่คอยทํานุบํารุงพระพุทธศาสนาในสมัยพุทธกาล

นาคผูทําใหน้ำเดือดผูเปนเหตุใหพระโพธิสัตวครั้งเสวย รวมถึงนาคที่เปนมิจฉาทิฏฐิซึ่งตองอาศัยการทรมานเพื่อให
พระชาติ เปนนกไดบําเพ็ญปญญาบารมี เกิดความเลื่อมใสในพระพุทธศาสนา และนํามาซึ่งความศรัทธา
๓. บทบาทในการเปนมูลเหตุใหมีการบัญญัติ ของผูคนจากการทําใหนาคนั้นเลิกทํารายผูอื่น ดังนั้นบทบาทหลัก

สิกขาบท ไดแก นาคกัญญาผูเสพเมถุนธรรมกับภิกษุ ของนาคจึงมี ๒ ประการ คือ ประการที่ ๑ คอยทํานุบํารุง
ซึ่งเปนที่มาของอนุบัญญัติสิกขาบทที่ ๑ หามภิกษุเสพเมถุนธรรม พระพุทธศาสนา โดยการอุปถัมภค้ำชูพระพุทธเจา และ
แมกับสัตวเดรัจฉาน สุปสสนาคราช ผูที่ทูลขอหามภิกษุ พระสาวก และประการที่ ๒ ชวยทําใหผูคนที่นับถือนาค

บริโภคเนื้องู นาคที่ทาน้ำอัมพติตถะ ผูเปนเหตุใหทรงบัญญัติ คลายความยึดติดในความเชื่อดั้งเดิม และหันมา ศรัทธาสัจธรรม
สิกขาบทหามพระภิกษุดื่มสุรา ที่แทจริง ซึ่งพระพุทธศาสนาเปนสิ่งที่ตอบสนองความเชื่อนั้นได

ปที่ ๒๐ ฉบับที่ ๓ ประจำเดือนกุมภาพันธ - มีนาคม ๒๕๖๖๖ ๔๓