Page 38 - ผู้ทำคุณประโยชน์ต่อพระพุทธศาสนา พ.ศ. ๒๕๖๖

รางวัลเสาเสมาธรรมจักร
๒๕๖๖

ขอกําหนดเฉพาะของผูทําคุณประโยชน

๑. ประเภทสงเสริมการศึกษาพระพุทธศาสนา มี ๔ สาขา
๑.๑ สาขาการศึกษาพระปริยัติธรรม แผนกธรรม แผนกบาลี
๑.๒ สาขาการศึกษาพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา
๑.๓ สาขาการศึกษาพระพุทธศาสนา แผนกอุดมศึกษา
การศึกษาพระพุทธศาสนา หมายถึง การศึกษาซึ่งคณะสงฆเปนผูจัดตั้งและดําเนินการ
ไมวาจะเปนแผนกบาลี แผนกธรรม แผนกสามัญศึกษา และการศึกษาในระดับอุดมศึกษา ในสาขาวิชา
พระพุทธศาสนา พระเถระรูปใดรูปหนึ่ง ซึ่งอาจจะเปนเจาสํานักเรียน เจาของ ผูกอตั้งสถาบันการศึกษาหรือ
พระสงฆรูปใดรูปหนึ่งหรือหลายรูป หรือคฤหัสถคนใดคนหนึ่งหรือหลายคน เปนกําลังสําคัญในการดําเนินการ
จนเปนผลสําเร็จดวยดี มีประสิทธิภาพในการเรียนการสอน มีอาคารสถานที่เปนเอกเทศ มีจํานวนผูสอน
และผูเรียนมีปริมาณสูงพอสมควร เปนสํานักเรียนและสถาบันการศึกษาที่มีชื่อเสียง เปนที่เชิดหนาชูตาในเขต
หรือทองที่นั้น ๆ จนเปนที่ยอมรับกันโดยทั่วไป
ในการประเมินคุณคาของสํานักเรียนและสถาบันการศึกษาแตละแหงนั้น จะพิจารณาจาก
บทบาทของเจาสํานักเรียน ผูกอตั้ง เจาของ ผูบริหารหรือพระสงฆรูปใดรูปหนึ่ง หรือคฤหัสถคนใดคนหนึ่ง
ซึ่งไดรับมอบหมายและมีบทบาทสําคัญในการดําเนินงานอยางมีประสิทธิผล ทั้งนี้ โดยประเมินผลจาก
(๑) การสนับสนุนการศึกษา ความพรอมในการดําเนินงานในดานอาคารสถานที่ อุปกรณ
การเรียนการสอน ทุนการศึกษา เปนตน
(๒) งบประมาณในการดําเนินงานแตละป การอุปถัมภบํารุงพระภิกษุสามเณร หรือเด็ก
และเยาวชนผูศึกษาเลาเรียนในวัด ดวยปจจัยสี่และการเรียนการสอน
(๓) จํานวนผูสอนและผูเรียน ประสิทธิภาพและผลสัมฤทธิ์จํานวนผูสอบไลได โดยเปรียบเทียบ
กับกลุมทั้งหมดในสาขาเดียวกัน และพิจารณาจากผลลัพธหรือสถิติในรอบ ๕ ป
สํานักเรียนเกาแกของวัดและสถาบันการศึกษาที่เปดการเรียนการสอนมานาน สามารถรักษา
มาตรฐานในการจัดการศึกษาอยางตอเนื่องและมีประสิทธิภาพสูง
๑.๔ สาขาการแตงหนังสือทางพระพุทธศาสนา
การแตงหนังสือทางพระพุทธศาสนา ถือไดวาเปนความสามารถเฉพาะตัวของผูแตง เปนที่
ยอมรับของคนทั่วไปวา หนังสือเปนอุปกรณสําคัญในการศึกษา ไมวาจะเปนการศึกษาในระบบตามหลักสูตร
หรือนอกระบบซึ่งมีผลจากการอานเปนความรูและสติปญญา นอกจากนี้ หนังสือทางพระพุทธศาสนา
ยังเปนสิ่งสําคัญและจําเปนตอการเผยแผพระพุทธศาสนา
การพิจารณาจะคํานึงถืง
(๑) ดานคุณภาพ คือ เนื้อหาสาระของเรื่องวามีความถูกตองตรงตามหลักธรรมของ
พระพุทธศาสนาใหความจริงและเหตุการณที่ถูกตอง มีสํานวนกระชับนาอาน เปนที่ใครธรรม ชวนใหประพฤติ
ปฏิบัติตาม มีคุณคา ตอการศึกษาพระพุทธศาสนาในดานใดดานหนึ่งหรือหลายดาน
(๒) ดานปริมาณ มีจํานวนพอสมควร ไมวาจะเปนผลงานหนังสือที่จัดพิมพเปนรูปเลม
จํานวนมากกวา ๕ เลมขึ้นไป อาจมีผลงานดานบทความทางวิชาการประกอบดวยก็ได วาโดยรูปแบบ
อาจจะเปนเรื่องแตง เรื่องแปล ปาฐกถา หรือบทความ รวมพิมพเปนเลม
(๓) หนังสือประเภทแบบเรียนตามหลักสูตรวิชาศีลธรรมหรือจริยธรรมศาสนา หรือปรัชญา
จะไมไดรับการพิจารณาเปนผลงานหลัก แตอาจใชเปนผลงานประกอบเทานั้น

7