Page 17 - ผู้ทำคุณประโยชน์ต่อพระพุทธศาสนา พ.ศ. ๒๕๖๖

วันขึ้น ๘ คํ่า ถึงวันขึ้น ๑๕ คํ่า เดือน ๖ ของทุก ๆ ป จํานวนผูเขารับพระราชทานรางวัลตั้งแตปแรก
ถึงป ๒๕๔๒ ประมาณ ๒,๔๘๔ ราย
คณะกรรมการอํานวยการคัดเลือกผูทําคุณประโยชนตอพระพุทธศาสนา มีดําริที่จะจัดสราง
เสาเสมาธรรมจักรขึ้นทูลเกลาฯ ถวายแดพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว มาแตป พ.ศ. ๒๕๓๘ โดยถือกําหนด
ปมหามงคลกาญจนาภิเษก พ.ศ. ๒๕๓๙ เปนที่ตั้ง ทั้งนี้ โดยพิจารณาวาพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว
ทรงเปนองคอัครพุทธศาสนูปถัมภกดํารงพระองคเปนสมเด็จพระมหาธรรมิกราชาธิราชเจา ผูทรง

พระคุณธรรมอันประเสริฐ อยางไรก็ดี การจัดสรางตองพิจารณาความเหมาะสมหลายดานจึงไดยับยั้งเรื่อยมา
โดยกําหนดเอาปมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา ๖ รอบ ๗๒ พรรษา วันที่ ๕ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๔๒
เปนที่ตั้ง โดยมีหลักการวาการจัดสรางนั้นเนื่องในมหามงคลสมัย ควรคูแกพระเกียรติยศ และเปนเครื่องหมาย
แหงความเทิดทูนและจงรักภักดีในเบื้องพระยุคลบาทของพสกนิกรชาวพุทธทุกหมูเหลา
ในการจัดสรางนั้น ไดมีการแตงตั้งคณะกรรมการดําเนินการทูลเกลาฯ ถวายเสาเสมาธรรมจักร
ทองคําขึ้นคณะหนึ่ง มีปลัดกระทรวงศึกษาธิการเปนประธาน เมื่อป พ.ศ. ๒๕๔๑ ทั้งนี้ คณะกรรมการ
ชุดนี้ไดมอบหมายใหกรมศิลปากรเปนผูดําเนินการออกแบบและจัดสราง นายนพวัฒน สมพื้น นายชาง
ศิลปกรรม ๑๐ กรมศิลปากร เปนผูออกแบบ สวนการจัดสรางมอบหมายใหสวนชางสิบหมู สถาบัน
ศิลปกรรม กรมศิลปากร ดําเนินการ ทั้งนี้ อยูในความกํากับดูแลเปนพิเศษของอธิบดีกรมศิลปากร
(นายนิคม มุสิกะคามะ) และรองอธิบดีกรมศิลปากร (นายอารักษ สังหิตกุล)
วัสดุที่ใชสรางเสาเสมาธรรมจักรทองคํา ใชทองคํา ๔,๖๐๒ กรัม ซึ่งสมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย

วัดปากนํ้า ภาษีเจริญ บริจาค ๓,๐๐๐ กรัม พระธรรมราชานุวัตร วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
บริจาค ๑,๖๐๒ กรัม พระเทพประสิทธิมนต วัดจักรวรรดิราชาวาส บริจาคพลอยธรรมชาติ ๒๑๘ เม็ด
เปนพลอยสีแดง ๒๐๘ เม็ด พลอยสีเหลืองบุษราคัม ๑๐ เม็ด พรอมคาใชจายในการประดับพลอยดวย และ
มูลนิธิศูนยสงเสริมพระพุทธศาสนาแหงประเทศไทยรับผิดชอบเรื่องคาดําเนินการจัดสราง รวมคาใชจาย
ทั้งสิ้นประมาณ ๕,๐๐๐,๐๐๐ บาท
เสาเสมาธรรมจักรทองคํานี้ เดิมคณะกรรมการดําเนินการฯ กําหนดชื่อวา “เสาเสมาธรรมจักร
สมเด็จพระมหาธรรมิกราชาธิราชเจา” และกรมการศาสนา ขอประทานพระมติจากองคสมเด็จ
พระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ทรงประทานชื่อมาใหมวา “เสาเสมาธรรมจักร สมเด็จพระบรมศาสดา
สัมมาสัมพุทธเจา” โดยใหมีขอความจารึกที่ฐานเสาวา “พสกนิกรแหงสยามสรางในมหามงคล ๖ รอบ

พระชนมพรรษา พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวภูมิพลอดุลยเดชมหาราช ๕ ธันวาคม พระพุทธศักราช
๒๕๔๒” เมื่อการจัดสรางทั้งปวงเสร็จเรียบรอยแลว จึงไดขอพระราชทานพระบรมราชวโรกาสนําขึ้น
ทูลเกลาฯ ถวาย ทรงพระกรุณาโปรดเกลาฯ ใหสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร
เปนผูแทนพระองคทรงรับ ณ พระที่นั่งบรมพิมาน ในพระบรมมหาราชวัง เมื่อวันจันทรที่ ๑๕
พฤศจิกายน ๒๕๔๒ ดังกลาวแลวขางตน
ขอสมเด็จพระมหาธรรมิกราชาธิราชเจาแหงกรุงสยามพระองคนี้ ทรงพระเจริญยิ่งยืนนาน
เปนมิ่งขวัญแหงพสกนิกรไทยทุกหมูเหลาชั่วนิจนิรันดร

นายทรงวิทย แกวศรี
เรียบเรียง