Page 37 - ตามรอยเส้นทางธรรมแห่งศรัทธา จาริกเส้นทางบุญในมิติทางศาสนา
P. 37
สิ่งที่โดดเด่นยิ่งคือสถาปัตยกรรมการสร้างสถูปเจดีย์ พุทธศิลป์สมัยพระเจ้าอโศกมหาราช และพระบรมธาตุเจดีย์
เพราะใช่แต่เพียงสร้างตามแบบแผนสถาปัตยกรรมเจดีย์ เป็นเจดีย์ทรงระฆังขนาดใหญ่ที่เก่าแก่ที่สุด พระบรมธาตุเจดีย์
ทรงลังกาเท่านั้น แต่ยังน�าปรัชญาทางพระพุทธศาสนามาใช้ นครศรีธรรมราชองค์นี้จึงเป็นต้นแบบเจดีย์ทรงระฆัง
เป็นหลักในการออกแบบ ดังเช่น ช้างปูนปั้นรอบฐาน ที่แพร่กระจายไปทั่วประเทศไทย
พระบรมธาตุเจดีย์จ�านวน ๒๒ เชือก สื่อความหมายถึง พระบรมธาตุเจดีย์นี้ยังเป็นศูนย์รวมความเชื่อ ประเพณี
อินทรีย์ ๒๒ (สภาวะที่เป็นใหญ่ในการท�ากิจของตน) ฉัตรวลี และวรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง เช่น การบูชาพระพุทธเจ้า
๕๒ ชั้น สื่อถึงเจตสิก ๕๒ (อาการหรือคุณสมบัติต่าง ๆ ด้วยการน�าผ้าพระบฏขึ้นบูชาพระพุทธองค์เป็นประจ�าทุกปี
ของจิต) และพระพุทธรูปปางลีลา ๘ องค์ สื่อความหมาย ซึ่งเรียกว่า “ประเพณีแห่ผ้าขึ้นธาตุ” รวมถึงการถวาย
ไปถึงอริยอัฏฐังคิกมรรค ๘ (ทางอันประเสริฐ) ซึ่งเป็นหลักธรรม ความศรัทธาด้วยเครื่องพุทธบูชา และวรรณกรรมของกวี
อันสูงสุดของพระพุทธศาสนา ส่วนลานประทักษิณชั้นบน ในรูปแบบ “วรรณกรรมชาพระธาตุ” ที่มีมายาวนานจนถึง
ขององค์พระเจดีย์ มีเจดีย์ทรงระฆังขนาดเล็กตั้งอยู่สี่มุม ปัจจุบัน ความเจริญรุ่งเรืองทางพระพุทธศาสนาเถรวาท
สื่อความหมายถึงพระพุทธเจ้าในภัทรกัป บัลลังก์ทรงสี่เหลี่ยม แบบดั้งเดิมซึ่งมีพระบรมธาตุเจดีย์เป็นแกนกลางของ
ที่อยู่ระหว่างองค์ทรงระฆังกับฉัตรวลี ประดับด้วยพระพุทธรูป ความศรัทธา นอกจากมีส่วนในการสร้างสรรค์วิถีชีวิต
ปางลีลาเรียงเป็นทักษิณาวัตร เรียกว่า “พระเวียน” ความเชื่อ ขนบประเพณี และแนวคิดในหลักปรัชญา
สื่อถึงมรรค ๘ เป็นต้น พระบรมธาตุเจดีย์ยังคงรักษา ของศาสนานี้แล้ว ยังเป็นแรงบันดาลใจส�าคัญที่ท�าให้เกิด
ความแท้และความครบถ้วนสมบูรณ์ตั้งแต่แรกสร้างเมื่อต้น การรังสรรค์ศิลปกรรมเพื่อศาสนาที่งดงามและหลากหลาย
พุทธศตวรรษที่ ๑๘ โดยรูปแบบสถาปัตยกรรมขององค์ ตกทอดมาเป็นมรดกทางวัฒนธรรมอันแสดงถึงภูมิปัญญา
พระบรมธาตุเจดีย์ได้รับอิทธิพลศิลปะลังกาตามแบบอย่าง ของประเทศไทย
ตามรอยเส้นทางธรรมแห่งศรัทธา จาริกเส้นทางบุญในมิติทางศาสนา ๒๘
