Page 23 - ตามรอยเส้นทางธรรมแห่งศรัทธา จาริกเส้นทางบุญในมิติทางศาสนา
P. 23
จากนั้นได้สร้างเวียงปรึกษาขึ้น ตามพงศาวดารโยนกกล่าวว่าขุนพันนา
และชาวบ้านได้ปรึกษากันแต่งตั้งขุนลังเป็นผู้ปกครองเมือง โดยขุนลังได้ไปสร้างเมือง
ขึ้นใหม่บริเวณริมฝั่งแม่น�้าโขงทางทิศตะวันตก เมื่อวันอังคาร เดือน ๘ ขึ้น ๗ ค�่า
ปีเถาะ ปีเมิงเหม้า มหาศักราช ๔๗๖ (พ.ศ. ๑๐๙๘) (พงศาวดารโยนก. ๒๕๕๗,
หน้า ๑๙๘) และมีหลักฐานตามเอกสารโบราณระบุว่า มีพระธาตุดอยชัน (จัน)
เป็นพระธาตุส�าคัญของเวียงปรึกษา ซึ่งได้ก่อสร้างมหาเจดีย์ครอบที่พระพุทธเจ้า
มาประทับนอน ได้มอบพระเกศธาตุบรรจุไว้ที่นั้นด้วย พระองค์ท�านายว่า สถานที่นี้
จะได้ชื่อว่าธาตุเจ้าดอยชัน (จัน)
นอกจากพระธาตุดอยชันแล้ว ประวัติเจดีย์องค์อื่นในเวียงปรึกษาก็ไม่ปรากฏ
ในเอกสารโบราณล้านนาอีก ด้วยเหตุนี้ อายุสมัยการสร้างเมืองเชียงแสนน้อย
หรือเวียงปรึกษาในเอกสารโบราณล้านนามีความแตกต่างกันไป ที่เก่าที่สุด คือ
ในพงศาวดารโยนกว่าสร้างใน พ.ศ. ๑๐๙๘ ประชุมพงศาวดาร ภาคที่ ๖๑ ว่าสร้างใน
พ.ศ. ๑๕๕๗ และต�านานเมืองเชียงแสนว่าสร้างใน พ.ศ. ๑๖๕๓ ต่อมามีพระสงฆ์
และชาวบ้านเข้ามาแผ้วถางป่าบริเวณเชิงดอยชันเพื่อพัฒนาขึ้นเป็นวัดและได้พบ
ร่องรอยโบราณสถานและโบราณวัตถุในสมัยประวัติศาสตร์จ�านวนมาก
ตั้งแต่บริเวณเชิงดอยจนถึงยอดเขาที่เป็นโบราณวัตถุ เช่น พระพุทธรูป พระพิมพ์
เศษเครื่องปั้นดินเผาส่วนที่เป็นโบราณสถาน เช่น ฐานพระสถูปเจดีย์ วิหาร
และพระพุทธรูปประธานของวิหาร เมื่อพัฒนาเรียบร้อยแล้วก็ตั้งเป็นวัดขึ้น
เรียกว่า วัดพระธาตุผาเงา
วัดพระธาตุดอยชันนี้ มีกล่าวถึงในต�านานสิงหนวัติกุมารว่า เป็นวัดที่สร้างขึ้น
เหนือเวียงปรึกษา ซึ่งเป็นเมืองที่เกิดขึ้นมาแทนที่หลังเวียงโยนกนาคพันธุ์ล่มจม
เป็นหนองไปแล้ว แต่ลักษณะศิลปสถาปัตยกรรมของศาสนสถานแห่งนี้ เท่าที่ปรากฏอยู่
เป็นของที่ไม่เก่าแก่ไปกว่าพุทธศตวรรษที่ ๑๙ หรืออีกนัยหนึ่งเป็นศิลปกรรมในสมัย
ล้านนา
ตามรอยเส้นทางธรรมแห่งศรัทธา จาริกเส้นทางบุญในมิติทางศาสนา ๑๔